Poniżej prezentujemy przygotowaną przez IZ interpretację zapisu art. 6a ustawy Prawo Zamówień Publicznych o zamówieniach udzielanych w częściach, w związku z zapisami w podrozdziale 6.5 Wytycznych w zakresie kwalifikowalności wydatków na lata 2014-2020 Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój.
Art. 6a ustawy Prawo Zamówień Publicznych z dnia 29 stycznia 2004 r. (Dz.U. 2004 Nr 19 poz. 177) – wskazówki w ramach projektów PO WER, które powinni stosować wszyscy Beneficjenci mieszczący się w spisie art. 3 ust. 1 Ustawy PZP, w tym m.in. jednostki sektora finansów publicznych, fundacje, stowarzyszenia i spółki prawa handlowego.
Art. 6a. W przypadku zamówień udzielanych w częściach, do udzielenia zamówienia na daną część zamawiający może stosować przepisy właściwe dla wartości tej części zamówienia, jeżeli jej wartość jest mniejsza niż wyrażona w złotych równowartość kwoty 80 000 euro dla dostaw lub usług oraz 1 000 000 euro dla robót budowlanych, pod warunkiem, że łączna wartość tych części wynosi nie więcej niż 20% wartości zamówienia.
Przede wszystkim należy wskazać, że dyspozycja ww. przepisu dotyczy zamówień udzielanych w częściach w ramach kilku postępowań o udzielenie zamówienia publicznego. Nie odnosi się ona do sytuacji, w których w ramach jednego postępowania dopuszczono możliwość składania ofert częściowych.
Zamówienie udzielane w częściach przypomina świadczenie jednorazowe realizowane w ratach (jeden przedmiot zamówienia, kilka postępowań). Każda z tych części składa się na pewną, z góry określoną całość. Zamawiający po określeniu zakresu zamówienia decyduje się na dokonanie zakupów w ramach kilku postępowań, biorąc pod uwagę względy ekonomiczne, organizacyjne itp.
Należy pamiętać, że wartością zamówienia udzielanego w częściach jest łączna wartość tych części. Zgodnie bowiem z art. 32 ust. 4, Jeżeli zamawiający dopuszcza możliwość składania ofert częściowych albo udziela zamówienia w częściach, z których każda stanowi przedmiot odrębnego postępowania, wartością zamówienia jest łączna wartość poszczególnych części zamówienia.
Artykuł 6a jest przepisem szczególnym (lex specialis) w stosunku do art. 32 ust. 4 ustawy Pzp. Pozwala na zastosowanie łagodniejszych zasad do niektórych części zamówienia. Do udzielenia zamówienia na daną część/zestaw części zamawiający może zastosować łagodniejsze zasady, jeżeli:
- wartość części zamówienia jest mniejsza lub równa równowartości 80 000 euro dla dostaw
i usług oraz 1 mln euro dla robót budowlanych (dotyczy to pojedynczej części) oraz - łączna wartość części jest mniejsza lub równa 20% wartości zamówienia (dotyczy to sumy wartości wszystkich części objętych dyspozycją art. 6a).
Z powyższego wynika, że zamawiający może zastosować art. 6a z zachowaniem wskazanych powyżej wymogów do jednej lub do kilku części danego zamówienia. W każdym przypadku wartość pojedynczej części zamówienia nie może przekroczyć kwot 80 tys. / 1 mln euro, a łączna wartość wszystkich części – 20% wartości całości zamówienia.
Do wyodrębnionych w ten sposób części zamówienia stosuje się przepisy właściwe dla wartości tych części, a zatem elastyczniejsze procedury przewidziane przepisami prawa krajowego. A więc jeśli np. ogólna wartość zamówienia udzielanego w częściach przekracza progi unijne, w odniesieniu do niektórych postępowań możliwe będzie zastosowanie przepisów ustawy obowiązujących dla zamówień poniżej tych progów lub udzielenie zamówienia bez zastosowania ustawy (w zależności od wartości danej części zamówienia). Należy pamiętać, że każdorazowo w przypadku objęcia części zamówienia dyspozycją art. 6a, wartością zamówienia dla pozostałych części (co najmniej 80% wartości zamówienia) będzie nadal całkowita wartość wszystkich części i zastosowanie będą miały bardziej restrykcyjne przepisy.
Stosując art. 6a zamawiający powinien pamiętać o przestrzeganiu art. 32 ust. 2, zgodnie z którym zamawiający nie może w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy zaniżać wartości zamówienia lub wybierać sposobu obliczania wartości zamówienia. Oznacza to, że nie jest dopuszczalne dokonywanie podziału zamówienia w taki sposób, aby na skutek ustalenia wartości wydzielonych części zamówienia i zastosowania art. 6a doszło do nieuprawnionego wyłączenia stosowania przepisów ustawy Pzp. Innymi słowy art. 6a musi być zastosowany z przyczyn innych niż tylko możliwość udzielenia zamówienia dla części z pominięciem ustawy. Analogiczne zasady dotyczą podzielenia zamówienia i ustalenia wartości części z zamiarem wyłączenia stosowania tych przepisów ustawy, które obowiązują dla zamówień o wartości przekraczającej progi unijne.
Zastosowanie „łagodniejszych” przepisów Pzp do poszczególnych części zamówienia stanowi uprawnienie zamawiającego, a nie jego obowiązek, tak więc nawet jeżeli zamawiający może zastosować art. 6a dla części, które spełniają powyżej wskazane wymagania, może przeprowadzić postępowanie zgodnie z regulacją ustawową przewidzianą dla całkowitej wartości zamówienia. Beneficjentom PO WER zaleca się stosowanie tego rozwiązania z uwagi na wysoki poziom ryzyka wystąpienia nieprawidłowości w przypadku skorzystania z art. 6a.
W sytuacji powoływania się przez zamawiającego na art. 6a musi on być w stanie udokumentować, że nie podzielił zamówienia w celu uniknięcia stosowania ustawy lub w celu zastosowania mniej restrykcyjnych przepisów ustawy. Zamawiający powinien mieć przygotowane uzasadnienie dla podziału zamówienia na części – dotyczące przyczyn technicznych, organizacyjnych, finansowych itp. Zaleca się sporządzanie notatek w tym zakresie.
Przykład
Zamówienie na dostawy składa się z 8 części. Zamawiający zamierza udzielać kolejno następujących zamówień:
Zamówienie 1 – 100 000 euro,
Zamówienie 2 – 120 000 euro,
Zamówienie 3 – 80 000 euro,
Zamówienie 4 – 50 000 euro,
Zamówienie 5 – 75 000 euro,
Zamówienie 6 – 50 000 euro,
Zamówienie 7 – 20 000 euro,
Zamówienie 8 – 5 000 euro.
Ustalona wartość całego zamówienia po zsumowaniu poszczególnych części wynosi 500 000,00 euro, a więc zamówienie jako całość podlega bardziej restrykcyjnym procedurom przewidzianym dla zamówień o wartości przekraczającej próg unijny. Zamówienia o wartości pojedynczej mniejszej niż 80 000 euro mogą być udzielone zgodnie z elastyczniejszymi procedurami przewidzianymi przepisami prawa krajowego, pod warunkiem, że ich łączna wartość wynosi nie więcej niż 20% wartości zamówienia (100 000,00 euro).
Wobec powyższego, zamówienia na części 1, 2 i 3 muszą każdorazowo pozostawać zgodne z przepisami przewidzianymi dla całości zamówienia, natomiast w przypadku pozostałych części – dla niektórych z nich możliwe jest zastosowanie procedur właściwych dla ich wartości (np. część 4 i 6 albo część 5, 7 i 8 albo część 4, 7 i 8).